Quy định về tổ chức dịch vụ thu BHXH tự nguyện và BHYT mới nhất 2023
Tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT là gì? Đại lý thu BHXH là gì? Quy định về tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT theo quy định mới nhất như thế nào? Trong bài viết hôm nay, cùng EFY-eBHXH tìm hiểu về các quy định về đại lý thu BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình nhé.
Đại lý thu BHXH là gì?
Tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT là một loại hình hoạt động được BHXH Việt Nam ủy quyền thu tiền đóng BHXH và BHYT cho người có nhu cầu tham gia BHXH tự nguyện, BHYT được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng, BHYT hộ gia đình. Tổ chức dịch vụ thu có thể là các tổ chức kinh tế, xã hội, chính trị - xã hội, bưu điện, ngân hàng hoặc các tổ chức khác có năng lực và đáp ứng đủ điều kiện để thực hiện việc thu BHXH, BHYT.
Đại lý thu BHXH là tổ chức được cơ quan BHXH ký Hợp đồng Đại lý thu BHXH, BHYT, gồm: Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn; đơn vị sự nghiệp; tổ chức chính trị - xã hội; tổ chức xã hội - nghề nghiệp và tổ chức kinh tế.
Theo điểm e Khoản 3 Điều 2 Nghị định số 89/2020/NĐ-CP, cơ quan BHXH VN có nhiệm vụ tổ chức thu hoặc ủy quyền cho tổ chức dịch vụ thu các khoản đóng BHXH, BHTN, BHYT của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, người sử dụng lao động và cá nhân theo quy định pháp luật.
Ngoài ra, theo Khoản 1 Điều 2 Quyết định 1599/2016/QĐ-BHXH định nghĩa về đại lý thu được quy định như sau. Đại lý thu BHXH, BHYT là các tổ chức được cơ quan BHXH ký Hợp đồng Đại lý thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế gồm các cơ quan, tổ chức UBND phường, xã, thị trấn; đơn vị sự nghiệp; tổ chức chính trị - xã hội; tổ chức xã hội - nghề nghiệp; tổ chức kinh tế.
BHXH Việt Nam ban hành Quy chế quản lý hoạt động của tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT tại Quyết định 1155/2022/QĐ-BHXH có hiệu lực thi hành từ ngày 12/5/2022. Quy định về tổ chức dịch vụ thu BHXH tại quyết định này thay thế cho Quyết định 1599/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam ban hành Quy định hoạt động đại lý thu BHXH, BHYT.
Tổ chức dịch vụ thu BHXH phải tuân thủ các quy chế hoạt động do BHXH Việt Nam ban hành.
.jpg)
Điều kiện đăng ký đại lý thu BHYT hộ gia đình theo quy định mới nhất
Căn cứ theo công văn 2747/BHXH-TST hướng dẫn thực hiện ký hợp đồng đại lý thu bảo hiểm xã hội tự nguyện và BHYT tự đóng. Điều kiện ký hợp đồng trở thành tổ chức dịch vụ thu cụ thể như sau:
(1) Tổ chức có Giấy phép kinh doanh theo quy định của pháp luật hiện hành; Địa chỉ đăng ký trên Giấy phép kinh doanh tại quận huyện nào thì BHXH quận huyện đó ký hợp đồng và chỉ vận động, phát triển người dân tham gia, thu tại địa bàn quận huyện đó. Trong trường hợp thu liên quận thì Hợp đồng ủy quyền thu phải do BHXH Thành phố ký;
(2) Tổ chức có đăng ký tham gia, đóng BHXH, BHYT cho người lao động, kể cả người đại diện pháp luật của tổ chức. Trong trường hợp người đại diện pháp luật đã tham gia BHXH bắt buộc tại nơi khác hoặc đang hưởng lương hưu thì cung cấp mã số BHXH để cơ quan BHXH kiểm tra và rà soát. Nếu trường hợp không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì phải đăng ký tham gia BHXH tự nguyện;
(3) Tổ chức có Thư bảo lãnh/Hợp đồng bảo lãnh của tổ chức tín dụng để thực hiện Hợp đồng ủy quyền khi có hiệu lực thi hành;
(4) Tổ chức dịch vụ có ít nhất 03 điểm thu trên địa bàn. Trong đó, có 01 điểm thu tại địa chỉ đăng ký kinh doanh và mỗi điểm thu phải có ít nhất 01 nhân viên thu để vận động thu;
(5) Đảm bảo cơ sở vật chất, kỹ thuật (như máy tính, di động… kết nối mạng internet, đường truyền mạng,...), tài chính và nguồn lực để thực hiện các công tác phát triển, duy trì người dân tham gia BHXH, BHYT.
.jpg)
Quy trình thực hiện thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế về quy trình thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình của tổ chức dịch vụ thu/đại lý thu BHXH, BHYT như sau:
Đối tượng tham gia: Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Mức đóng BHXH tự nguyện
Mức đóng hàng tháng = 22% x Mức thu nhập lựa chọn - Mức hỗ trợ của Nhà nước
Phương thức đóng BHXH tự nguyện
- Hằng tháng và đóng trong tháng;
- 03 tháng một lần và đóng trong 03 tháng;
- 06 tháng một lần và đóng trong 04 tháng đầu;
- 12 tháng một lần và đóng trong 07 tháng đầu;
- Một lần cho nhiều năm về sau nhưng không được quá 05 năm 1 lần được tính bằng tổng mức đóng của các tháng trước, chiết khấu theo lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của năm trước liền kề với năm đóng;
- Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Mức đóng một lần cho những năm còn thiếu được tính bằng tổng mức đóng của các tháng còn thiếu; áp dụng lãi gộp bằng lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của năm trước liền kề với năm đóng.
Mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất (Sau khi được Nhà nước hỗ trợ)
|
Đối tượng đóng |
Mức đóng |
Nhà nước hỗ trợ |
Số tiền phải đóng |
|
Hộ nghèo |
1.500.000 x 22% = 330.000 VND |
99.000 VND/tháng |
231.000 VND |
|
Hộ cận nghèo |
1.500.000 x 22% = 330.000 VND |
82.500 VND/tháng |
247.500 VND |
|
Đối tượng khác |
1.500.000 x 22% = 330.000 VND |
33.000 VND/tháng |
297.000 VND |
Trong trường hợp người tham gia BHXH đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định, mà thời gian đã đóng BHXH còn thiếu trên 10 năm. Nếu có nguyện vọng thì tiếp tục đóng BHXH tự nguyện theo một trong các phương thức quy định nêu trên cho đến khi thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm, thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu để hưởng lương hưu theo phương thức đóng tại dòng thứ 6 (nêu trên).
Người tham gia BHXH tự nguyện được thay đổi phương thức đóng hoặc mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện, sau khi thực hiện xong phương thức đóng BHXH đã chọn trước đó.
Hồ sơ tham gia: Người dân điền tờ khai TK1-TS, ban hành kèm theo QĐ số 959/QĐ-BHXH thay thế, bổ sung tại QĐ 595/QĐ-BHXH ngày 14/04/2017 của BHXH Việt Nam
Đối tượng tham gia:
- Người có CCCD hoặc giấy thông báo mã số định danh cá nhân do Công an phường cấp;
- Người có tên trong sổ hộ khẩu, trừ những người thuộc đối tượng: làm việc tại cơ quan, đơn vị tham gia BHYT, người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, người hưởng trợ cấp thất nghiệp, người có công với cách mạng, hộ gia đình nghèo, cận nghèo, học sinh - sinh viên,...
- Người có tên trong sổ tạm trú (trừ các đối tượng theo quy định trên và người đã tham BHYT theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định 146).
Mức đóng BHYT hộ gia đình
Mức đóng hàng tháng = Mức lương cơ sở x 4,5%
Quy trình thu BHYT tự nguyện cho đại lý thu được hướng dẫn như sau:
|
|
Đối với người tham gia lần đầu hoặc đăng ký lại sau một thời gian dừng đóng |
Đối với người tiếp tục tham gia BHYT tự nguyện |
|
Trình tự thực hiện |
- Người tham gia nộp hồ sơ cho Đại lý thu để kiểm tra đối chiếu; - Đại lý thu kiểm tra đối chiếu hồ sơ, sau đó thu tiền và viết biên lai thu tiền trả cho người tham gia một bản kèm hồ sơ chính. |
- Hàng tháng cơ quan BHXH cung cấp cho Đại lý thu danh sách tham gia đến hạn phải đóng (theo mẫu D08a-TS); - Đại lý thu căn cứ mẫu DO8a-TS viết biên lai tiền trả cho người tham gia 01 liên biên lai; - Lập danh sách D03-TS chuyển cho cơ quan BHXH. |
|
Hồ sơ tham gia |
Tổ chức dịch vụ thu tập hợp: - Hồ sơ của người tham gia chuyển cho cơ quan BHXH qua đường Bưu điện; - Danh sách người tham gia BHYT (theo mẫu D03-TS) gửi qua giao dịch điện tử. Trong trường hợp người dân nộp tiền qua Ebanking, đại lý thu không phải lập hồ sơ. Khi có tiền cơ quan BHXH tự cập nhật gia hạn thẻ cho người tham gia. |
|
|
Thời hạn đóng tiền |
Người dân đóng tiền cho Tổ chức dịch vụ thu vào các ngày làm việc trong tháng. Thẻ có giá trị sau 01 tháng, kể từ ngày đóng tiền |
Người dân có trách nhiệm đóng tiền cho Tổ chức dịch vụ thu trước 10 ngày (hoặc đóng trễ trong khoảng thời gian 10 ngày) trước khi thẻ hết hạn giá trị sử dụng thì thẻ BHYT gia hạn có giá trị liền kề ngày hết giá trị lần trước. |
>>> Xem ngay Mức đóng BHYT hộ gia đình theo quy định mới nhất 2023 tại đây
.jpg)
Hướng dẫn tra cứu đại lý thu BHYT tự nguyện
Người tham gia BHXH và BHYT tự nguyện sẽ có rất nhiều lợi ích được hưởng. Không chỉ hưởng lương hư khi về già mà còn được hỗ trợ các khoản chi phí khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế công. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHXH, BHYT tự nguyện có thể tra cứu được thông tin về địa điểm đại lý thu gần nhất trong khu vực sinh sống, người dân có thể thực hiện tra cứu trực tuyến tại Cổng thông tin điện tử của cơ quan BHXH Việt Nam.
Các thông tin người tra cứu nhận được bao gồm: Khối/loại hình đại lý thu; Điểm thu; Họ tên nhân viên thu; Số điện thoại liên hệ và Địa điểm. Để tra cứu đại lý thu bhyt tự nguyện Tp HCM, Hà Nội và các tỉnh thành khác, bạn thực hiện theo các bước được hướng dẫn sau:
Tra cứu đại lý thu tiền bảo hiểm y tế trên Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam
Bước 1: Truy cập Cổng thông tin điện tử https://baohiemxahoi.gov.vn/.
Bước 2: Chọn "Tra cứu trực tuyến"
Bước 3: Nhập thông tin cần điền trên màn hình
Bước 4: Tích chọn ô "Tôi không phải người máy" và nhấn "Tra cứu" để thực hiện tra cứu địa chỉ đại lý thu
Bước 5: Màn hình hiển thị kết quả
.jpg)
Trách nhiệm của tổ chức dịch vụ thu theo quy định
Căn cứ theo Quyết định 615/2023/QĐ-BHXH sửa đổi, bổ sung Quyết định 1155/2022/QĐ-BHXH. Tiết 2 điểm 4 Khoản 1 Điều 5 quy định về tổ chức dịch vụ như sau:
(1) Tổ chức dịch vụ thu phải chấp hành quy định của BHXH Việt Nam về quản lý tiền thu, hồ sơ, thông tin của người tham gia BHXH tự nguyện và BHYT tự đóng;
Chấp hành quy định về chế độ thông tin, báo cáo, kiểm tra và giám sát của cơ quan BHXH về hoạt động thu BHXH, BHYT theo hợp đồng ủy quyền.
(2) Tổ chức dịch vụ thu phải bồi thường đầy đủ, kịp thời các thiệt hại do nhân viên thu gây ra cho cơ quan BHXH, người dân tham gia và các bên có liên quan theo quy định của pháp luật;
(3) Phải bố trí điểm thu trên địa bàn cấp xã và đảm bảo mỗi điểm thu có ít nhất 01 nhân viên thu;
(4) Phải đảm bảo cơ sở vật chất, kỹ thuật, tài chính và nguồn nhân lực để thực hiện công tác phát triển, duy trì người dân tham gia BHXH, BHYT. Cụ thể:
- Vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện và BHYT tự đóng;
- Tiếp nhận hồ sơ và lập danh sách người tham gia BHXH, BHYT;
- Đôn đốc, hướng dẫn người tham gia BHXH, BHYT tiếp tục đóng tiền để được ghi nhận thời gian tham gia BHXH tự nguyện và gia hạn giá trị sử dụng của thẻ BHYT;
- Thu tiền đóng của người tham gia BHXH, BHYT; chuyền/nộp tiền, hồ sơ của người tham gia đầy đủ, kịp thời cho cơ quan BHXH;
- Nhận sổ BHXH, thẻ BHYT từ cơ quan BHXH và trả cho người tham gia;
- Hoàn trả kinh phí chi thù lao tương ứng trong trường hợp cơ quan BHXH hoàn trả tiền đóng BHXH, BHYT cho người tham gia.
.jpg)
Mức hoa hồng đại lý thu BHXH, BHYT theo quy định
Mức chi hoa hồng cho đại lý thu BHXH, BHYT được thực hiện theo quy định tại Quyết định 2222/QĐ-BHXH về mức chi thù lao cho tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT.
Căn cứ theo QĐ 2222 về mức chi thù lao cho tổ chức dịch vụ thu của người tham BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Mức chi hoa hồng cho tổ chức dịch vụ thu của người tham gia không bao gồm số tiền thu do Ngân sách Nhà nước, tổ chức, cá nhân hỗ trợ đóng.
Mức chi thù lao cho tổ chức dịch vụ được thực hiện theo năm tài chính của Ngành BHXH Việt Nam và mức tối đa bằng 7,5% số tiền đóng của người tham gia.
Trong đó,
- Mức chi thù lao cho tổ chức dịch vụ thu BHXH tự nguyện bình quân tối đa bằng 14% số tiền đóng của người tham gia BHXH tự nguyện;
- Mức chi thù lao cho cơ sở giáo dục bình quân tối đa bằng 2,5% số tiền đóng của học sinh - sinh viện;
- Mức chi thù lao cho tổ chức dịch vụ thu BHYT của các đối tượng còn lại bình quân tối đa bằng 7% số tiền đóng BHYT của người tham gia.
.jpg)
Lợi ích của tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT đối với cơ quan BHXH Việt Nam
Dưới đây là các lợi ích của tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT đối với cơ quan quan BHXH Việt Nam
- Hỗ trợ mở rộng mạng lưới thu BHXH, BHYT, tăng cường sự tiếp cận của người dân đến các chế độ BHXH;
- Hỗ trợ nâng cao hiệu quả công tác thu BHXH, BHYT, giảm thiểu chi phí quản lý và thời gian giải quyết hồ sơ cho người tham gia BHXH, BHYT;
- Tăng cường vai trò của các tổ chức xã hội trong việc phát triển và bảo vệ quyền lợi cho người lao động và người dân tham gia BHXH, BHYT;
- Tạo ra nguồn thu nhập cho các tổ chức dịch vụ thu thông qua việc nhận phí dịch vụ từ cơ quan BHXH.
Tổ chức thu hoặc ủy quyền cho tổ chức dịch vụ thu các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, người sử dụng lao động và cá nhân theo quy định của pháp luật. Tiếp nhận các khoản kinh phí từ ngân sách nhà nước chuyển sang để chi các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật;
Trên đây là toàn bộ nội dung quy định về tổ chức dịch vụ thu theo quy định mới nhất 2023. Tổ chức dịch vụ thu là lĩnh vực mới, được cơ quan BHXH ban hành nhiều công văn, quyết định hướng dẫn thực hiện. Các tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT cần theo dõi để nắm rõ các quy định mới nhất.
✅ Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn về phần mềm eBHXH: