Điều kiện, mức hưởng chế độ ốm đau của người lao động theo Luật BHXH mới từ 1/7/2025
Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi có hiệu lực từ 01/07/2025 có nhiều thay đổi so với Luật BHXH hiện hành, gồm cả chế độ ốm đau. Vậy, chế độ ốm đau của người lao động theo Luật BHXH mới được quy định như thế nào? Cùng eBHXH tìm hiểu đối tượng, điều kiện và mức hưởng chế độ ốm đau theo Luật BHXH 2024 nhé.
Đối tượng hưởng chế độ ốm đau theo Luật BHXH sửa đổi
Theo quy định tại khoản 1 Điều 41 Luật BHXH 2024, đối tượng theo quy định tại các điểm a, b, c, d, i, k, l, m và n khoản 1 và khoản 2 Điều 2 của Luật này được hưởng chế độ ốm đau nếu đáp ứng các điều kiện theo quy định.
Theo đó, các đối tượng được hưởng chế độ ốm đau gồm:
(1) Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên…
(2) Cán bộ, công chức, viên chức;
(3) Công nhân, viên chức quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
(4) Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật CAND; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
(5) Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã có hưởng tiền lương/không hưởng tiền tương.
(6) Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố;
(7) Người lao động tại điểm (1) làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất;
(8) Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh;
(9) Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã không hưởng tiền lương.
(10) Người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại VN thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc khi làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam.
.jpg)
Quy định về điều kiện hưởng chế độ ốm đau từ 01/07/2025
Tại khoản 1 Điều 41 Luật BHXH 2024, người lao động được hưởng chế độ ốm đau khi nghỉ việc nếu thuộc một trong 06 trường hợp sau:
- Điều trị khi mắc bệnh không phải bệnh nghề nghiệp;
- Điều trị khi bị tai nạn mà không phải là tai nạn lao động;
- Điều trị khi bị tai nạn khi đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở theo tuyến đường và thời gian hợp lý theo quy định về an toàn, vệ sinh lao động;
- Điều trị, phục hồi chức năng lao động khi thương tật, bệnh tật tái phát do tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hoặc do bị tai nạn theo điểm c khoản này;
- Hiến, lấy, ghép mô và bộ phận cơ thể người theo quy định;
- Chăm sóc con dưới 7 tuổi bị ốm đau.
Cũng tại khoản 2 Điều 41 Luật BHXH 2024, các trường hợp không được hưởng chế độ ốm đau gồm:
- Người tự gây thương tích hoặc tự gây tổn hại cho sức khỏe bản thân;
- Sử dụng chất ma túy, tiền chất ma túy (trừ trường hợp sử dụng thuốc tiền chất hoặc thuốc dạng phối hợp có chứa tiền chất theo chỉ định của người hành nghề khám chữa bệnh thuộc cơ sở y tế);
- Trong thời gian lần đầu nghỉ việc để điều trị và phục hồi chức năng lao động khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
- Trong thời gian nghỉ việc thuộc trường hợp được hưởng chế độ ốm đau (theo khoản 1 Điều 41 Luật BHXH 2024) mà trùng với thời gian:
+ Nghỉ theo quy định của pháp luật về lao động;
+ Nghỉ việc hưởng nguyên lương theo quy định của pháp luật chuyên ngành khác;
+ Nghỉ việc hưởng chế độ thai sản và dưỡng sức phục hồi sức khỏe.
.jpg)
Thời gian nghỉ hưởng chế độ ốm đau từ 01/07/2025
Theo quy định tại khoản 2 Điều 26 Luật BHXH 2014, người lao động mắc bệnh cần chữa trị dài ngày thì được hưởng chế độ ốm đau tối đa 180 ngày (tính cả ngày nghỉ lễ, Tết, ngày nghỉ hàng tuần). Sau khi hết thời gian nghỉ này mà vẫn cần tiếp tục điều trị thì người lao động mới bị tính mức hưởng thấp hơn.
Tuy nhiên, tại Luật BHXH 2024 đã bỏ quy định về việc cho người lao động nghỉ chế độ ốm đau dài ngày trọn vẹn 180 ngày. Thay vào đó, thời gian nghỉ chế độ ốm đau của người lao động sẽ được xác định dựa trên thời gian đóng BHXH và điều kiện làm việc mà không phân biệt người đó mắc bệnh gì (theo Điều 43 Luật BHXH 2024).
Theo đó, người lao động mắc bệnh dài ngày chỉ được tính hưởng 75% mức tiền lương đóng BHXH trong thời gian như sau:
Theo khoản 3 Điều 45 Luật BHXH 2024, sau khi hết thời gian nghỉ trên mà vẫn cần tiếp tục điều trị thì người lao động vẫn được nghỉ làm hưởng chế độ ốm đau ở mức thấp hơn, cụ thể:
- Bằng 65% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH nếu tham gia BHXH từ đủ 30 năm trở lên;
- Bằng 55% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH nếu tham gia BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm;
- Bằng 50% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH nếu tham gia BHXH dưới 15 năm.
Ngoài ra, khi tính mức hưởng trợ cấp ốm đau đối với người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau không trọn ngày thì nếu nghỉ việc dưới nửa ngày thì được tính là nửa ngày, từ nửa ngày trở lên thì được tính là một ngày.
Tại Điều 44 Luật BHXH 2024, thời gian nghỉ hưởng chế độ ốm đau khi nghỉ chăm con ốm trong một năm (từ 01/01 - 31/12) cho mỗi con tối đa là:
- 20 ngày nếu con dưới 03 tuổi;
- 15 ngày nếu con từ đủ 03 tuổi đến dưới 07 tuổi.
Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ khi chăm sóc con ốm đau tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Trong trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH bắt buộc thì thời gian hưởng chế độ khi chăm sóc con ốm đau của mỗi người theo quy định trên.
Như vậy, quy định này không thay đổi so với quy định tại Điều 27 Luật BHXH 2014, áp dụng hiện hành.
.jpg)
Mức hưởng trợ cấp ốm đau từ 01/07/2025
Mức hưởng trợ cấp ốm đau được quy định tại Điều 45 Luật BHXH 2024. Theo đó, trợ cấp ốm đau được tính theo tháng và căn cứ vào mức tiền lương tháng đóng BHXH của tháng gần nhất trước khi nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau.
Trong trường hợp phải nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau ngày trong tháng đầu tiên tham gia BHXH hoặc tháng đầu tiên tham gia BHXH trở lại thì tiền lương làm căn cứ tính trợ cấp ốm đau là tiền lương đóng BHXH của tháng đầu tiên.
Mức hưởng trợ cấp ốm đau/ngày = Mức hưởng trợ cấp theo tháng/24
Mức hưởng trợ cấp ốm đau nửa ngày = ½ mức hưởng trợ cấp ốm đau một ngày.
Lưu ý, theo Luật BHXH mới, trường hợp người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau không trọn ngày thì trường hợp nghỉ việc dưới nửa ngày được tính là nửa ngày; từ nửa ngày đến dưới một ngày được tính là một ngày.
Trên đây là toàn bộ nội dung tìm hiểu về điều kiện, mức hưởng chế độ ốm đau của người lao động theo Luật BHXH mới có hiệu lực 1/7/2025. Hy vọng với thông tin hữu ích trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ thêm khi hưởng chế độ ốm đau theo quy định mới nhé.