Doanh nghiệp có phải công khai quy chế thưởng Tết không?
Năm hết Tết đến, ai đi làm cũng mong chờ vào khoản thưởng cuối năm. Tuy nhiên, cách thức thưởng và mức thưởng Tết cũng sẽ khác nhau tùy theo quy chế của từng công ty. Để biết được mức thưởng của mình là bao nhiêu thì người lao động sẽ căn cứ trên quy chế thưởng của công ty. Vậy doanh nghiệp có phải công khai quy chế thưởng Tết không?
Hiện nay, pháp luật vẫn chưa có quy định cụ thể về thưởng Tết. Tuy nhiên, về mặt pháp lý, quy định về thưởng tết sẽ căn cứ theo Khoản 1 Điều 104 Bộ luật Lao động 2019:
“Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.”
Theo như quy định nêu trên, có thể hiểu thưởng Tết là một khoản tiền thưởng mà công ty (người sử dụng lao động) gửi đến nhân viên (người lao động) nhân dịp Tết dựa vào tình hình sản xuất kinh doanh của công ty cũng như mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
Về hình thức thưởng, căn cứ theo nội dung Khoản 1 Điều 104 Bộ luật Lao động 2019 thì công ty có thể thưởng Tết cho người lao động theo những hình thức sau:
- Thưởng Tết bằng tiền mặt: Khoản tiềnthưởng này có thể được chi trả cùng với kỳ trả lương nếu kỳ trả lương diễn ra trước Tết hoặc được thanh toán trong thời điểm hợp lý trước Tết cho người lao động (1 hoặc 2 tuần trước khi nghỉ Tết).
- Thưởng Tết bằng tài sản: Giá trị tài sản thưởng Tết lớn hay nhỏ phụ thuộc vào từng doanh nghiệp. Phần thưởng bằng tài sản đó có thể là các sản phẩm do công ty sản xuất hoặc được cung cấp bởi đối tác hay doanh nghiệp khác.
Một số phần thưởng tết bằng hiện vật cho người lao động có thẻ kể đến: gia dụng thiết yếu như TV, tủ lạnh, máy giặt, nồi cơm điện, nồi chiên không dầu, bộ xoong chảo, máy say sinh tố,…hoặc phương tiện đi lại là ô tô, xe máy, xe điện, xe đạp, … hoặc giỏ quà bánh kẹo, chén đĩa…
- Thưởng Tết bằng các hình thức khác: Có thể bằng các voucher giảm giá mua hàng, tour du lịch, vé máy bay, vé tàu, gói chăm sóc spa,…
Căn cứ theo quy định tại Khoản 2, Điều 104 Bộ luật Lao động 2019 đã quy định về việc công khai quy chế thưởng như sau:
“Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.”
Theo đó, doanh nghiệp được quyền quyết định quy chế thưởng tết hay thưởng chung và phải công bố công khai quy chế thưởng tại nơi làm việc để cho người lao động được biết.
Đối với doanh nghiệp có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở (công đoàn cơ sở hoặc tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp) thì người sử dụng lao động cần phải tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động trước khi quyết định và công bố quy chế thưởng Tết.
Mức phạt tiền đối với hành vi không công khai quy chế thưởng được xác định tại Khoản 1 Điều 17 Nghị định 12/2022/NĐ-CP:
- Phạt tiền từ 5 – 10 triệu đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không công bố công khai tại nơi làm việc trước khi thực hiện: thang lương, bảng lương; định mức lao động hay quy chế thưởng của công ty…
Theo quy định này thì người sử dụng lao động không công bố quy chế thưởng Tết sẽ bị phạt cao nhất đến 10 triệu đồng.
Tuy nhiên, căn cứ theo quy định tại Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP thì mức phạt trên được áp dụng đối với người sử dụng lao động là cá nhân. Người sử dụng lao động là tổ chức khi vi phạm việc không công bố quy chế thưởng sẽ bị gấp 2 lần mức phạt. Như vậy, nếu tổ chức không công khai quy chế thưởng Tết cho người lao động thì sẽ bị xử phạt từ 10 – 20 triệu đồng.
Đã có quy chế thưởng, doanh nghiệp bắt buộc phải thưởng Tết?
Theo quy định, thưởng Tết sẽ được doanh nghiệp quyết định dựa trên kết quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp cũng như mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
Pháp luật hiện hành cũng không quy định mức thưởng Tết cụ thể nên việc thưởng hay không thưởng, thưởng nhiều hay thưởng ít. Mức thưởng Tết của doanh nghiệp sẽ do doanh nghiệp chủ động trên nguồn tài chính của mình.
Tùy vào tình hình tài chính của doanh nghiệp mà doanh nghiệp có thể quyết định thưởng nhiều hoặc chỉ thưởng ít cho người lao động. Nếu trong năm doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh có lợi nhuận, người lao động hoàn thành tốt các công việc được giao và thỏa mãn đầy đủ các điều kiện thưởng Tết theo quy chế thưởng của công ty thì doanh nghiệp sẽ phải thưởng Tết cho người lao động theo quy định. Ngược lại, nếu kết quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, nguồn tài chính hạn hẹp thì doanh nghiệp có thể thưởng Tết ít hoặc không thưởng Tết cho người lao động. Việc thưởng Tết cho người lao động không phải là nghĩa vụ bắt buộc của doanh nghiệp.
Trên đây là nội dung quy định về việc doanh nghiệp có phải công bố quy chế thưởng tết đến người lao động không. Hy vọng với những chia sẻ này sẽ giúp ích cho người lao động và đơn vị sử dụng lao động nắm rõ về quy chế thưởng tết.