Công ty bắt nghỉ để thanh lý hết phép năm, có đúng luật?
Trong quá trình làm việc, ngoài ngày nghỉ hằng tuần và nghỉ lễ, Tết, người lao động còn có thêm 12 - 16 ngày nghỉ phép năm. Tuy nhiên, nhiều công ty đã yêu cầu nhân viên nghỉ nốt phép dù người lao động không có nhu cầu. Việc công ty bắt người lao động nghỉ làm để thanh lý hết phép năm có đúng quy định không? Không nghỉ hết phép, cuối năm có được thanh toán tiền không?
Căn cứ theo nội dung quy định tại Điều 113 Bộ luật Lao động năm 2019, mỗi năm, người lao động sẽ được nghỉ phép năm với số ngày như sau:
Không nghỉ hết phép, cuối năm người lao động có được thanh toán tiền không?
- NLĐ làm việc trong điều kiện bình thường: 12 ngày nghỉ phép/ năm
- Người chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm: 14 ngày nghỉ phép/ năm
- Người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm: 16 ngày nghỉ phép/ năm
Bên cạnh đó, NLĐ cứ làm việc đủ 05 năm cho một người sử dụng lao động thì số ngày phép được tăng thêm 1 ngày.
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 66 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, trường hợp người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng trong năm thì số ngày phép được tính theo công thức sau:
Số ngày phép = (Số ngày nghỉ phép khi làm đủ năm + Số ngày phép thâm niên (nếu có)): 12 x Số tháng làm việc thực tế
Theo quy định tại Khoản 3 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 về trường hợp được thanh toán lương cho ngày phép chưa nghỉ. Theo đó: “3. Trường hợp do thôi việc, bị mất việc làm mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được người sử dụng lao động thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.”
Như vậy, chỉ có 02 trường hợp người lao động được thanh toán tiền lương cho những ngày phép chưa nghỉ là người lao động bị thôi việc hoặc bị mất việc làm.
Điều này có nghĩa là, nếu người lao động còn đang đi làm tại doanh nghiệp mà chưa nghỉ hoặc chưa nghỉ hết phép năm, người lao động sẽ không được thanh toán tiền phép. Vì thế, người lao động nên tận dụng tối đa số ngày phép mà mình được hưởng trước khi hết năm.
Do không còn được thanh toán phép năm nên nếu chưa nghỉ hết phép năm, để đảm bảo quyền lợi của mình nhất, người lao động có thể thực hiện thanh lý ngày phép theo các cách sau:
.png)
Ngày phép còn nhiều, làm thế nào để thanh lý?
Việc nghỉ hết số ngày phép năm còn lại sẽ giúp người lao động tận dụng tối đa quyền lợi của mình. Hiện nay, một số doanh nghiệp tạo điều kiện cho người lao động được nghỉ phép của năm trước đến hết quý I năm sa. Như bậy, người lao động sẽ có thêm thời gian để sử dụng hết phép năm.
Căn cứ theo quy định tại Khoản 4 Điều 113 Bộ luật Lao động năm 2019: Người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ hằng năm thành nhiều lần hoặc nghỉ gộp tối đa 3 năm một lần.
Theo đó, người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để được nghỉ gộp phép năm sang năm sau nhưng tối đa chỉ là 03 năm/lần.
Theo Khoản 4 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp có trách nhiệm quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của người lao động và phải thông báo trước cho người lao động biết.
Trường hợp vì lý do công việc mà doanh nghiệp yêu cầu người lao động phải đi làm vào ngày nghỉ phép của họ thì ngoài tiền lương của ngày nghỉ đó, doanh nghiệp còn phải trả thêm cho người lao động ít nhất 300% lương của ngày nghỉ đó (Điểm c khoản 1 Điều 98 Bộ luật Lao động).
Như vậy, nếu vẫn đi làm vào ngày phép, người lao động sẽ không được tính bù phép vào ngày khác nhưng lại được hưởng ít nhất 400% lương của ngày nghỉ đó.
Căn cứ theo quy định tại khoản 4 Điều 113 Bộ luật Lao động năm 2019, người sử dụng lao động có trách nhiệm quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của người lao động. Lịch nghỉ này phải được thông báo cho người lao động biết trước khi đưa vào thực hiện.
(1).png)
Công ty buộc nhân viên nghỉ làm để thanh lý phép, có đúng luật?
Thực tế, để tạo sự điều kiện thuận lợi cho người lao động trong việc nghỉ phép, lịch nghỉ phép năm thường được linh động theo nhu cầu của người lao động làm việc tại công ty. Tuy nhiên, để tránh dồn quá nhiều phép vào cuối năm, công ty sẽ yêu cầu người lao động phải bố trí để nghỉ bớt số ngày phép trong năm để không ảnh hưởng đến tiến độ sản xuất, kinh doanh của công ty.
Theo quy định, công ty phải ban hành lịch nghỉ hằng năm sau đó mới được yêu cầu người lao động nghỉ theo đúng thời gian nghỉ đã thông báo. Trường hợp, doanh nghiệp không ban hành lịch nghỉ hằng năm mà buộc người lao động phải nghỉ làm để thanh lý ngày phép sẽ bị coi là hành vi vi phạm quy định về nghỉ hằng năm.
Hành vi này có thể khiến cho người sử dụng lao động là cá nhân bị xử phạt hành chính từ 10 - 20 triệu đồng, trường hợp tổ chức vi phạm còn bị phạt gấp đôi với số tiền từ 20 - 40 triệu đồng (Khoản 2 Điều 18 và Khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP).
Có thể thấy, mặc dù công ty không có quyền buộc nhân viên nghỉ việc để thanh lý hết phép năm còn dư khi không ban hành lịch nghỉ hằng năm nhưng để đảm bảo quyền lợi về nghỉ phép nhưng nếu thấy yêu cầu này của công ty hợp lý thì người lao động cũng nên chủ động thực hiện theo yêu cầu đó.
Hơn nữa, theo Bộ luật Lao động năm 2019, nếu không nghỉ hết phép năm, người lao động sẽ không được thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ nên kết thúc năm mà không nghỉ hết phép mà cũng không có thỏa thuận nghỉ gộp phép sang năm sau thì người lao động có thể bị xóa phép của năm trước. Nên việc nghỉ làm để thanh lý hết ngày phép là phương án có lợi nhất đối với người lao động.