Chậm báo tăng, giảm lao động, doanh nghiệp có bị phạt không?
Khi doanh nghiệp có biến động về nhân sự dẫn tới việc thay đổi thông tin đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) thì doanh nghiệp phải làm thủ tục báo tăng/giảm lao động với cơ quan BHXH. Tuy nhiên vẫn có nhiều doanh nghiệp chậm trễ trong việc thực hiện các thủ tục này. Vậy chậm báo tăng, giảm lao động thì doanh nghiệp có bị phạt không?
Doanh nghiệp phải báo tăng, giảm lao động trong những trường hợp nào?
Theo nội dung được quy định tại Khoản 1 Điều 98 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:
“1. Người sử dụng lao động phải thông báo bằng văn bản với cơ quan bảo hiểm xã hội khi có thay đổi thông tin tham gia bảo hiểm xã hội.”
Cụ thể, theo quy định, người sử dụng lao động sẽ phải báo tăng hoặc giảm lao động với cơ quan BHXH khi có trong một số các trường hợp sau đây:
* Báo tăng lao động:
- Doanh nghiệp ký hợp đồng lao động/ hợp dồng làm việc với nhân viên mới.
- Doanh nghiệp có NLĐ đi làm trở lại sau thời gian nghỉ không lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng.
- Doanh nghiệp có NLĐ đi làm trở lại sau thời gian nghỉ ốm đau, thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng.
- Doanh nghiệp có NLĐ quay lại làm việc sau thời gian tạm hoãn hợp đồng lao động….
* Báo giảm lao động
- Doanh nghiệp chấm dứt hợp đồng lao động/ hợp đồng làm việc với người lao động.
- Doanh nghiệp có NLĐ nghỉ ốm đau, thai sản trong thời gian từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng.
- Doanh nghiệp có NLĐ xin nghỉ không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng;
- Tạm hoãn hợp đồng lao động…
Thời hạn báo tăng, giảm lao động
* Thời hạn báo tăng lao động:
Theo nội dung được quy định tại Điểm a khoản 1 Điều 90 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:
“1. Việc giải quyết đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội lần đầu như sau:
a) Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc tuyển dụng, người sử dụng lao động nộp hồ sơ quy định tại khoản 1 Điều 97 của Luật này cho cơ quan bảo hiểm xã hội;”
Theo đó, sau khi doanh nghiệp ký hợp đồng lao động với nhân viên mới (tăng lao động), người sử dụng lao động phải thực hiện việc báo tăng lao động với cơ quan BHXH quản lý trong thời hạn 30 ngày.
* Thời hạn báo giảm lao động:
Theo quy định tại Điểm 10.3 mục 10 Công văn số 1734/BHXH-QLT quy định:
Khi có phát sinh giảm lao động thì đơn vị phải thực hiện báo giảm từ ngày 01 của tháng sau, tuy nhiên doanh nghiệp vẫn phải đóng BHYT của tháng sau. Trường hợp không đóng bổ sung giá trị thẻ tháng sau thì đơn vị có thể lập hồ sơ báo giảm tháng sau bắt đầu từ ngày 28 của tháng trước nhưng sau khi báo giảm thì không được báo phát sinh tháng trước.
Như vậy, khi có phát sinh báo giảm lao động, doanh nghiệp phải kịp thời làm thủ tục báo giảm từ ngày 28 đến ngày cuối cùng của tháng đó. Nếu đon vị báo giảm từ ngày 01 của tháng sau, doanh nghiệp sẽ phải đóng BHYT cho người lao động của cả tháng sau.
Chậm báo tăng, giảm lao động, doanh nghiệp có bị phạt không?
* Trường hợp báo tăng lao động muộn:
Trường hợp doang nghiệp đã ký hợp đồng lao động với NLĐ mà không thực hiện báo tăng lao động thì người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điểm a Khoản 4 Điều 41 Nghị định 12/2022/NĐ-CP. Cụ thể mức phạt như sau:
Người sử dụng lao động sẽ bị phạt tiền từ 2 – 4 triệu đồng khi vi phạm với mỗi NLĐ bị báo tăng chậm nhưng tối đa không quá 75 triệu đồng khi có hành vi không lập hồ sơ tham gia BHXH bắt buộc trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc tuyển dụng; không lập hồ sơ tham gia bảo hiểm thất nghiệp cho NLĐ trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc có hiệu lực;
Trường hợp người sử dụng lao động là tổ chức vi phạm sẽ bị phạt từ 04 - 08 triệu đồng/NLĐ bị xâm phạm quyền lợi nhưng tối đa không quá 150 triệu đồng (theo khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP).
* Trường hợp báo giảm lao động muộn:
Hiện nay chưa có mức phạt vi phạm hành chính cụ thể được đặt ra đối với trường hợp doanh nghiệp báo giảm lao động chậm.
Tuy nhiên nếu doanh nghiệp báo giảm lao động chậm thì sẽ thực hiện theo quy định tại Điểm 2.1 Khoản 2 Điều 50 Quyết định 595/QĐ-BHXH: Trường hợp doanh nghiệp lập danh sách lao động báo giảm chậm thì sẽ phải đóng số tiền BHYT của các tháng báo giảm chậm và thẻ BHYT có giá trị sử dụng đến hết các tháng đó.
Trên đây là thông tin liên quan đến việc doanh nghiệp chậm bảo tăng - giảm lao động thì có bị phạt không. Các đơn vị cần nắm vững những nội dung này để tránh vi phạm không đáng có.