[HƯỚNG DẪN] - Cách tính lương hưu bảo hiểm xã hội tự nguyện
Người lao động tự do tham gia BHXH tự nguyện khi đủ các điều kiện về độ tuổi, số năm đóng BHXH cũng có thể được hưởng lương hưu theo quy định. Vậy cách tính lương hưu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện như thế nào? Hồ sơ bao gồm những gì?
![[HƯỚNG DẪN] - Cách tính lương hưu bảo hiểm xã hội tự nguyện](https://baohiemxahoidientu.vn/main/download/getckfinderimage?path=/files/cach-tinh-luong-huu-bhxh-tu-nguyen%20(1).png)
Điều kiện hưởng lương hưu với người tham gia BHXH hội tự nguyện
Căn cứ theo nội dung của Luật Bảo hiểm xã hội 2014: Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì được tham gia BHXH tự nguyện.
Đối với người tham gia BHXH tự nguyện, để được hưởng chế độ hưu trí và tử tuất thì người tham gia cần đáp ứng đồng thời cả 2 điều kiện:
- Đủ tuổi nghỉ hưu (Xem độ tuổi nghỉ hưu tại đây)
- Nam đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, nữa đủ 15 năm đóng BHXH trở lên.
Lưu ý:
- Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện đã đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu (không đủ 20 năm đối với nam, 15 năm đối với nữ) và thời gian còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì người đó được đóng 1 lần cho những năm còn thiếu cho đủ số năm đóng BHXH để hưởng lương hưu. (Điểm e, Khoản 1, Điều 9, Nghị định số 134/2015/NĐ-CP).
- Thời điểm hưởng lương hưu trong trường hợp này được tính từ tháng liền kề sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu (Khoản 2, Điều 6, Nghị định số 134/2015/NĐ-CP).
![[HƯỚNG DẪN] - Cách tính lương hưu bảo hiểm xã hội tự nguyện](https://baohiemxahoidientu.vn/main/download/getckfinderimage?path=/files/cach-tinh-luong-huu-bhxh-tu-nguyen.png)
Cách tính lương hưu bảo hiểm xã hội tự nguyện
Về nguyên tắc, cách tính lương hưu bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện sẽ tương tự như cách tính lương hưu khi tham gia BHXH bắt buộc.
Căn cứ theo quy định tại Điều 74, Luật Bảo hiểm xã hội 2014, mức lương hưu hàng tháng của NLĐ đủ điều kiện hưởng lương hưu được tính tương ứng với số năm tham gia BHXH:
Từ ngày 01/01/2018, mức lương hưu hằng tháng của NLĐ đủ điều kiện hưởng lương hưu được tính bằng 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng BHXH (lao động nam là 20 năm tính từ năm 2022 là năm nghỉ hưu, lao động nữ là 15 năm tính từ 2018 là năm nghỉ hưu). Sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, NLĐ được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.
Như vậy công thức tính lương hưu như sau:
Lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng X Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH
Việc điều chỉnh lương hưu sẽ được thực hiện dựa trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách nhà nước và quỹ BHXH (Điều 57 Luật BHXH).
Để tính được lương hưu của NLĐ tham gia BHXH tự nguyện một cách chính xác, NLĐ lưu ý lấy mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH sau điều chỉnh thay vì mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH chưa điều chỉnh.
Căn cứ vào Thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH ngày 31/12/2021 quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH. Theo đó, thu nhập tháng đã đóng BHXH đối với đối NLĐ tham gia BHXH tự nguyện được điều chỉnh theo công thức:
Thu nhập tháng đóng BHXH tự nguyện sau điều chỉnh của từng năm = Tổng thu nhập tháng đóng BHXH của từng năm X Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH của năm tương ứng
Trong đó, mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH của năm tương ứng được thực hiện theo bảng (cập nhật mới nhất 2024) dưới đây:
|
Năm |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
|
Mức điều chỉnh |
2,63 |
2,14 |
2,0 |
1,83 |
1,54 |
1,41 |
1,33 |
1,27 |
1,27 |
|
Năm |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
2022 |
2023 |
2024 |
|
Mức điều chỉnh |
1,23 |
1,19 |
1,15 |
1,12 |
1,08 |
1,07 |
1,03 |
1,0 |
1,0 |
Lưu ý:
Trường hợp NLĐ vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện thì:
- Thu nhập tháng đã đóng BHXH tự nguyện được điều chỉnh theo quy định đã nêu trên.
- Tiền lương tháng đã đóng BHXH bắt buộc được điều chỉnh theo quy định tại Điều 10, Nghị định số 115/2015/NĐ-CP.
Mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH làm căn cứ tính hưởng lương hưu được tính theo quy định tại Khoản 4, Điều 11, Nghị định số 115/2015/NĐ-CP. Theo đó, cách tính thu nhập tháng đóng BHXH sau điều chỉnh được tính theo công thức:
Từ việc tính được thu nhập tháng đóng BHXH tự nguyện sau điều chỉnh của từng năm, NLĐ sẽ tính được mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH (Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH được tính bằng bình quân các mức thu nhập tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian đóng) và mức lương hưu hàng tháng bằng cách lấy mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH nhân với tỷ lệ hưởng lương hưu tương ứng của mình.
![[HƯỚNG DẪN] - Cách tính lương hưu bảo hiểm xã hội tự nguyện](https://baohiemxahoidientu.vn/main/download/getckfinderimage?path=/files/cach-tinh-luong-huu-bhxh-tu-nguyen%20(2).png)
Thủ tục hưởng lương hưu khi tham gia BHXH tự nguyện
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ:
Căn cứ theo nội dung Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 thì hồ sơ hưởng chế độ hưu trí đối với người tham gia BHXH tự nguyện bao gồm:
- Sổ BHXH.
- Đơn đề nghị lĩnh tiền lương hưu theo mẫu số 14-HSB.
Bên cạnh đó, khi làm thủ tục hưởng lương hưu, NLĐ cần mang theo CMND/CCCD để xác minh.
Bước 2: Nộp hồ sơ
- NLĐ nộp 01 bộ hồ sơ đến cơ quan BHXH cấp huyện hoặc BHXH tỉnh nơi mình thường trú hoặc tạm trú.
Bước 3: Tiếp nhận hồ sơ, giải quyết
- Cơ quan BHXH tiếp nhận hồ sơ.
Trong thời hạn 12 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ NLĐ, cơ quan BHXH giải quyết yêu cầu lĩnh tiền lương hưu cho NLĐ đóng BHXH tự nguyện.
Trên đây là đầy đủ quy định về cách tính lương hưu bảo hiểm xã hội tự nguyện. Đây là một nội dung quan trọng đối với nhũng người tham gia BHXH tự nguyện.