Người lao động nghỉ việc không lương có được hưởng BHYT không?
Do một số lý do người lao động phải nghỉ việc không lương, điều này sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động trong đó có có bảo hiểm y tế. Vậy, trong trường hợp người lao động nghỉ việc không lương có được hưởng BHYT không? Bài viết dưới đây Bảo hiểm xã hội điện tử sẽ giải đáp chi tiết điều này?
Người lao động nghỉ việc không lương có được hưởng BHYT không?
Căn cứ theo nội dung quy định tại điểm 1.7, Khoản 1, Điều 38, Mục 2 Quyết định 959/QĐ-BHXH quy định về việc quản lý thu BHXH, BHYT, BHTN; quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT:
NLĐ không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng BHXH tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng BHXH, trừ trường hợp NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ thai sản, ốm đau…
Theo đó, bạn xin nghỉ việc không hưởng lương quá 14 ngày trong tháng thì không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. => NLĐ không được đóng BHXH
Để biết người lao động (NLĐ) nghỉ việc không lương có được hưởng BHYT không chúng ta sẽ phải căn cứ vào từng trường hợp nghỉ việc cụ thể của NLĐ.
Căn cứ theo nội dung quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 13, Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi bổ sung năm 2014 đã nêu rõ trường hợp người lao động nghỉ việc không lương do nghỉ thai sản:
“Mức đóng hằng tháng của đối tượng quy định tại điểm a khoản 1 Điều 12 của Luật này tối đa bằng 6% tiền lương tháng, trong đó người sử dụng lao động đóng 2/3 và người lao động đóng 1/3. Trong thời gian người lao động nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội thì mức đóng hằng tháng tối đa bằng 6% tiền lương tháng của người lao động trước khi nghỉ thai sản và do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng”
Như vậy, trong thời gian NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về BHXH NLĐ vẫn đóng BHXH và BHYT => NLĐ vẫn được hưởng đầy đủ quyền lợi của BHYT theo quy định.
Người lao động nghỉ thai sản có được hưởng BHYT không?
Trong thời gian người lao động nghỉ làm không hưởng lương, việc đóng và tính hưởng BHXH bắt buộc ảnh hưởng trực tiếp đến việc đóng và hưởng BHYT của NLĐ. Vậy trong trường hợp người lao động nghỉ không hưởn lương do ốm đau thì có được hưởng BHYT không?
Căn cứ theo quy định theo Khoản 5, Điều 42, Quyết định số 595/QĐ-BHXH quy định về trường hợp NKĐ nghỉ việc không lương do ốm đau:
“Người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng theo quy định của pháp luật về BHXH thì không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN nhưng vẫn được hưởng quyền lợi BHYT.”
Như vậy, theo quy định trên thì NLĐ nghỉ việc không hưởng lương do ốm đau, bệnh tật thì NLĐ vẫn được hưởng BHYT theo quy định bao gồm cả trường hợp NLĐ nghỉ việc không hưởng lương trên 14 ngày làm việc/tháng.
Theo quy định tại Khoản 4, Điều 42, Quyết định số 595/QĐ-BHXH:
“Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng BHXH tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng BHXH.”
Để làm rõ nội dung này cần làm rõ trong 2 trường hợp:
Trường hợp người lao động nghỉ việc không hưởng lương dưới 14 ngày thuộc trường hợp được đóng BHXH bắt buộc đồng nghĩa với việc NLĐ vẫn được đóng BHYT của tháng đó, do đó NLĐ vẫn được hưởng các quyền lợi của BHYT khi đi khám, chữa bệnh theo quy định tại tháng nghỉ việc.
Tại tháng NLĐ nghỉ không hưởng lương từ 14 ngày trở lên, người sử dụng lao động sẽ tiến hành thủ tục báo giảm lao động và không đóng các loại BHXH bắt buộc của tháng đó. Do vậy, NLĐ trong trường hợp này sẽ không được đóng BHYT.
Đồng nghĩa với việc thẻ BHYT đã được cấp sẽ không có giá trị sử dụng. Vì vậy, NLĐ khi đi khám chữa bệnh sẽ không được hưởng chế độ BHYT (trừ trường hợp NLĐ nghỉ không lương nhưng do nghỉ ốm đau, thai sản)
Như vậy, người lao động nghỉ không hưởng lương từ 14 ngày trở lên/tháng do các nguyên nhân cá nhân và nguyên nhân khách quan khác (đi du lịch, có việc riêng, doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động) sẽ không được hưởng BHYT do không tham gia BHXH.
Nghỉ không lương có được tự mua BHYT hộ gia đình?
Trong trường hợp NLĐ vì lý do nào đó muốn nghỉ không lương trong thời gian dài và do nghỉ việc không lương trên 14 ngày/ tháng nên không được hưởng quyền lợi của BHYT khi đi khám chữa bệnh nhiều NLĐ đã tỏ ý muốn mua BHYT hộ gia đình để được hưởng quyền lợi khi đi khám chữa bệnh. Vậy điều này có thực hiện được không?
Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 5 Nghị định 146/2018/NĐ-CP:
“Trừ những người thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHYT, những người có tên trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đều được tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình.”
Bên cạnh đó, theo nội dung Khoản 1 Điều 1 Nghị định này, NLĐ làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHYT bắt buộc theo nhóm do NLĐ và người sử dụng lao động đóng.
Trường hợp nghỉ không lương mặc dù không tính đóng BHYT nhưng do NLĐ vẫn chưa chấm dứt hợp đồng lao động nên NLĐ vẫn được coi là đang làm việc và thuộc đối tượng tham gia BHYT tại doanh nghiệp.
Vì thế, NLĐ nghỉ không lương dài ngày sẽ không được doanh nghiệp đóng BHYT mà cũng không được tự mình đóng BHYT hộ gia đình để hưởng quyền lợi khi đi khám, chữa bệnh. Nếu đi khám chữa bệnh trong thời gian này, NLĐ sẽ phải tự mình thanh toán mọi chi phí khám và điều trị. Điều này là một trong những thiệt thòi với NLĐ nghỉ việc không lương. Vì thế, nếu không phải do những lý do bất khả kháng thì người lao động không nên nghỉ việc không hưởng lương dài ngày vì nó sẽ ảnh hưởng đến nhiều quyền lợi của BHXH.
Trên đây là tất cả những giải đáp về việc người lao động nghỉ không lương có được hưởng BHYT không? Quy bài viết, có thể thấy trường hợp người lao động nghỉ việc không lương vẫn có thể được hưởng BHYT tại tháng họ nghỉ việc nếu là nghỉ do ốm đau, thai sản hoặc thời gian nghỉ việc < 14 ngày/ tháng. Người lao động cần lưu ý để đảm bảo quyền lợi cho mình khi đi khám chữa bệnh BHYT.
Để được hỗ trợ tư vấn và đăng ký dùng thử EFY-eBHXH, vui lòng đăng ký TẠI ĐÂY
✅ Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn về phần mềm eBHXH:
- Miền Bắc: Hotline: 19006142 - Tel/Zalo: Ms. Hằng 0912 656 142/ Ms. Yên 0914 975 209
- Miền Nam: Hotline: 19006139 - Tel/Zalo: Ms. Thơ 0911 876 900/ Ms. Thùy 0911 876 899
Giao dịch điện tử bảo hiểm xã hội EFY-eBHXH
HaTT_TT