Hệ số trượt giá BHXH là gì? Cách tính Hệ số trượt giá BHXH khi tính hưởng lương hưu năm 2023
Hệ số trượt giá Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong những căn cứ quan trọng để tính lương hưu. Tuy nhiên, hệ số trượt giá BHXH là gì? Cách tính hệ số trượt giá BHXH khi tính hưởng lương hưu là điều không phải ai cũng biết. Trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ giúp các bạn làm rõ nội dung này.
Hệ số trượt giá BHXH là gì?
Hệ số trượt giá BHXH còn được gọi là mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập đã đóng BHXH bản chất là hệ số giúp tạo ra sự cân bằng về giá trị tiền tệ ở thời điểm hiện tại so với giá trị tiền tệ ở thời điểm trước.
Đồng tiền ở những thời điểm khác nhau sẽ có giá trị khác nhau. Việc sử dụng hệ số này trong công thức tính mức hưởng cho các chế độ không chỉ giảm bớt ảnh hưởng những tiêu cực do lạm phát để bù đắp lại sự mất giá của đồng tiền mà nó còn đảm bảo quyền lợi chính đáng cho những người tham gia bảo hiểm xã hội. Vì thế, mức tiền lương và thu nhập đóng BHXH của người tham gia BHXH sẽ được nhân thêm với hệ số trượt giá BHXH. Hệ số trượt giá BHXH góp phần giảm bớt những ảnh hưởng tiêu cực của sự lạm phát và đảm bảo quyền lợi chính đáng cho những người tham gia BHXH.
Đối tượng và thời gian áp dụng hệ số trượt giá BHXH năm 2023
Căn cứ theo nội dung được quy định tại Điều 1 Thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH, đối tượng áp dụng hệ số trượt giá BHXH là các đối tượng có tiền lương/thu nhập tháng đã đóng BHXH như sau:
- Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định bắt đầu tham gia BHXH bắt buộc từ ngày 01/01/2016 trở đi, hưởng bảo hiểm xã hội một lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần.
- Người lao động đóng BHXH bắt buộc theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, hưởng lương hưu, trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu, bảo hiểm xã hội 1 lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần.
- Người tham gia BHXH tự nguyện hưởng lương hưu, trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu, bảo hiểm xã hội 1 lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần.
Thời gian áp dụng: Từ ngày 01/01/2023 đến hết ngày 31/12/2023.
3. Công thức tính Hệ số trượt giá khi tính hưởng lương hưu, BHXH 1 lần và các khoản trợ cấp khác
Căn cứ theo nội dung được quy định tại Điều 10, Nghị định 115/2015/NĐ-CP và Điều 4, Nghị định 134/2015/NĐ-CP, hệ số trượt giá BHXH khi tính hưởng lương hưu, BHXH một lần và các khoản trợ cấp khác được tính trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm do Tổng cục Thống kê công bố hằng năm và được xác định theo công thức sau:
* * Đối với NLĐ BHXH bắt buộc
Trong đó:
- t là năm bất kỳ trong giai đoạn điều chỉnh hệ số
- Kết quả hệ số trượt giá (mức điều chỉnh tiền lương) được lấy tròn 2 số lẻ và mức thấp nhất bằng 1
- Mức điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH của những năm trước 1995 lấy bằng mức điều chỉnh đã đóng của năm 1994
** Đối với người tham gia BHXH tự nguyện:
Trong đó:
- t là 1 năm bất kỳ trong giai đoạn điều chỉnh hệ số
- Kết quả hệ số trượt giá (Mức điều chỉnh tiền lương) cũng được lấy tròn 2 số lẻ và mức thấp nhất bằng 1
Ngày 31/12/2021, Thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH quy định về mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội đã được ban hành. Mặc dù đến 20/02/2022, Thông tư này mới có hiệu lực nhưng những quy định về hệ số trượt giá đã được áp dụng từ 01/01/2022.
Theo đó, từ ngày 01/01/2022, hệ số trượt giá BHXH sẽ được áp dụng theo các bảng sau:
* Đối với người tham gia BHXH bắt buộc:
* Đối với người tham gia BHXH tự nguyện:
Hệ số trượt giá ảnh hưởng đến những chế độ nào?
**Tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH
Hệ số trượt giá BHXH ảnh hưởng đến tiền lương/ thu nhập tháng đóng BHXH của người lao động. Cụ thể mức tiền lương/ thu nhập đóng BHXH được tính như sau:
Tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH sau điều chỉnh của từng năm = Tổng tiền lương tháng đóng BHXH của từng năm x Mức điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH của từng năm tương ứng
Mức bình quân tiền lương/ thu nhập bình quân tháng đóng BHXH (Mbqtl) được tính theo công thức:
Mbqtl = Tổng số tiền lương tháng đóng BHXH sau điều chỉnh/ Tổng số tháng đóng BHXH
Trên cơ sở đó, những khoản tiền BHXH dưới đây khi tính theo mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH sẽ bị thay đổi khi hệ số trượt giá thay đổi.
** Lương hưu hàng tháng:
Căn cứ theo nội dung được quy định tại Điều 7, Nghị định 115/2015/NĐ-CP, lương hưu hàng tháng được tính dựa trên tỷ lệ hưởng và mức thu nhập bình quân tháng đóng BHXH. Mà hệ số trượt giá BHXH lại là căn cứ quan trọng để tính mức thu nhập bình quân tháng đóng BHXH. Vì thế, hệ số trượt giá BHXH có ảnh hưởng đế mức lương hưu hàng tháng.
Công thức tính mức hưởng lương hưu hàng tháng:
Lương hưu = Tỷ lệ hưởng x Mbqtl
** Trợ cấp 1 lần khi về hưu
Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng BHXH sẽ cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng BHXH thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương/ thu nhập tháng đóng BHXH.
** Mức hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần
Do mức hưởng BHXH 1 lần phụ thuộc vào mức thu nhập bình quân tháng đóng BHXH (Mbqtl) mà hệ số trượt giá BHXH là căn cứ tính Mbqtl vì vậy mà hệ số trượt giá BHXH sẽ ảnh hưởng trực tiếp lên mức hưởng BHXH 1 lần.
Mức hưởng BHXH 1 lần = (1,5 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014)
** Trợ cấp tuất 01 lần
Khi người đang hưởng lương hưu chết:
Mức hưởng = 48% x (Lương hưu - 0,5) x (Số tháng đã hưởng lương hưu - 2) x Lương hưu
Khi Người lao động đang đóng BHXH hoặc đang bảo lưu thời gian đóng chết:
Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl) x Số năm đóng BHXH trước năm 2014 + (2 x Mbqtl) x Số năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi
Hệ số trượt giá BHXH có ảnh hưởng đến mức lương hưu, từ đó có ảnh hưởng đến trợ cấp tuất 1 lần. Khi hệ số trượt giá BHXH tăng thì trợ cấp tuất 1 lần cũng sẽ tăng.
Như vậy, hệ số trượt giá BHXH có ảnh hưởng không chỉ đến lương hưu mà còn ảnh hưởng đến rất nhiều các khoản khác. Người lao động lưu ý các chỉ số của hệ số trượt giá BHXH qua các năm để có thể tính toán chính xác mức lương hưu và các khoản trợ cấp khác mà mình được hưởng.
Để được hỗ trợ tư vấn và đăng ký dùng thử EFY-eBHXH, vui lòng đăng ký TẠI ĐÂY
✅ Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn về phần mềm eBHXH:
- Miền Bắc: Hotline: 19006142 - Tel/Zalo: Ms. Hằng 0912 656 142/ Ms Yên 0914 975 209
- Miền Nam: Hotline: 19006139 - Tel/Zalo: Ms Thơ 0911 876 900/ Ms. Thùy 0911 876 899
Giao dịch điện tử bảo hiểm xã hội EFY-eBHXH
HaTT_TT
