Có mấy hình thức kỷ luật lao động? Xử lý kỷ luật lao động được quy định như thế nào?
Khi người lao động làm trái các quy định của công ty: vi phạm thời gian làm việc, điều hành sản xuất kinh doanh,... hay các nội quy lao động của công ty sẽ bị xử lý kỷ luật tùy theo mức độ vi phạm. Pháp luật quy định như thế nào về hình thức xử lý kỷ luật lao động? Có mấy hình thức kỷ luật lao động khi người lao động vi phạm. Trong bài viết này, bảo hiểm xã hội điện tử sẽ làm rõ quy định này.
Nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động
Căn cứ theo quy định tại Điều 122 Bộ luật Lao động 2019, nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động được quy định như sau:
- Việc xử lý kỷ luật lao động chỉ được thực hiện khi:
+ Người sử dụng lao động chứng minh được lỗi vi phạm của người lao động;
+ Có sự tham gia của tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở mà NLĐ đang bị xử lý kỷ luật là thành viên/ nhân viên;
+ NLĐ phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện NLĐ bào chữa. Trường hợp là NLĐ chưa đủ 15 tuổi thì phải có sự tham gia của người đại diện theo pháp luật của NLĐ;
+ Việc xử lý kỷ luật lao động phải được ghi thành biên bản.
- Người sử dụng lao động không được áp dụng nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với NLĐ chỉ một hành vi vi phạm kỷ luật lao động.
- Một người lao động có nhiều hành vi vi phạm kỷ luật lao động cùng lúc thì chỉ được áp dụng hình thức kỷ luật cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm nặng nhất của người lao động đó.
Các trường hợp người lao động vi phạm nhưng không được xử lý kỷ luật
Căn cứ theo Điều 122, Bộ luật Lao động 2019, NLĐ khi thuộc một trong các trường hợp sau đây sẽ không bị xử lý kỷ luật:
- Đang trong thời gian nghỉ ốm đau, dưỡng sức; nghỉ việc có sự đồng ý của người sử dụng lao động;
- Đang bị tạm giữ, tạm giam;
- Đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm của người lao động;
- Lao động nữ đang mang thai; nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
- NLĐ vi phạm kỷ luật lao động trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác khiến NLĐ mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.
Có mấy hình thức xử lý kỷ luật lao động?
Căn cứ theo Điều 124 Bộ luật Lao động 2019 quy định các hình thức xử lý kỷ luật lao động thì sẽ có 4 hình thức kỷ luật lao động bao gồm:
- Khiển trách: Áp dụng đối với NLĐ phạm lỗi lần đầu nhưng ở mức độ nhẹ. Hình thức này chủ yếu mang tính nhắc nhở đối với NLĐ. Khi xử lí kỉ luật đối với NLĐ ở hình thức này, NSDLĐ có thể khiển trách bằng miệng hoặc bằng văn bản. Pháp luật lao động không quy định cụ thể hành vi vi phạm kỉ luật nào sẽ bị xử lí ở hình thức này vì thế, NSDLĐ cần phải quy định cụ thể trong nội quy lao động của đơn vị mình những hành vi vi phạm kỉ luật có thể bị xử lí ở hình thức khiển trách. Thời hạn chấp hành kỉ luật hình thức khiển trách là 3 tháng. Sau 3 tháng chấp hành, NLĐ sẽ được xoá kỉ luật.
- Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 6 tháng: Pháp luật không quy định cụ thể hành vi vi phạm kỉ luật nào sẽ tương ứng với hình thức kỉ luật này. Vì vậy, các nội dung xử lý vi phạm cần phải được quy định trong nội quy lao động của đơn vị. Người sử dụng lao động khi xử lí kỉ luật sẽ căn cứ vào nội quy lao động để áp dụng việc xử lí kỉ luật.
- Cách chức: Pháp luật không quy định cụ thể hành vi vi phạm kỉ luật nào sẽ tương ứng với hình thức kỉ luật này, vì thế, trong nội quy lao động của doanh nghiệp cần có những quy định cụ thể, hợp lý các hành vi nào tương ứng với hình thức kỉ luật này. Tuy nhiên, đối với hình thức kỉ luật cách chức chỉ có thể áp dụng đối với NLĐ có chức vụ trong doanh nghiệp.
- Sa thải: Người lao động bị xử lý kỷ luật sa thải nếu rơi vào một trong các trường hợp:
+ NLĐ có hành vi tham ô, trộm cắp, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc;
+ NLĐ có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, NLĐ có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về lợi ích, tài sản của người sử dụng lao động hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;
+ NLĐ bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa được xóa kỷ luật.
+ NLĐ tự ý bỏ việc 5 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.
(Lý do được coi là chính đáng bao gồm hỏa hoạn, thiên tai, bản thân hoặc thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và một số trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động).
Các trường hợp vi phạm lao động bị sa thải
Căn cứ theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Lao động 2019, thời hiệu xử lý kỷ luật lao động được quy định như sau:
- Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động là 6 tháng kể từ ngày xảy ra hành vi vi phạm. Trường hợp hành vi vi phạm có liên quan trực tiếp đến tài sản, tài chính, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ…của người sử dụng lao động thì thời hiệu xử lý kỷ luật lao động là 12 tháng.
- Khi hết thời gian trên, nếu hết thời hiệu hoặc còn thời hiệu nhưng không đủ 60 ngày thì được kéo dài thời hiệu để xử lý kỷ luật lao động nhưng không quá 60 ngày kể từ ngày hết thời gian nêu trên.
- Người sử dụng lao động phải ban hành quyết định xử lý kỷ luật lao động trong các thời hạn trên.
Trên đây là thông tin chi tiết về Nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động, có mấy hình thức kỷ luật lao động? Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với mọi người.
Để được hỗ trợ tư vấn và đăng ký dùng thử EFY-eBHXH, vui lòng đăng ký TẠI ĐÂY
✅ Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn về phần mềm eBHXH: