Hướng dẫn thủ tục hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện
Theo Luật BHXH 2024 có hiệu lực từ 01/7/2025, khi tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng chế độ thai sản. Vậy, hồ sơ và thủ tục hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện như thế nào? Cùng eBHXH tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Ai được hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện?
Căn cứ theo Điều 98 Luật BHXH 2024 quy định về điều kiện, đối tượng được hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện như sau:
“Đối tượng theo quy định tại Điều 97 Luật BHXH 2024 có thời gian đóng BHXH tự nguyện hoặc vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con được hưởng trợ cấp thai sản khi thuộc một trong các trường hợp:
- Lao động nữ sinh con;
- Lao động nam có vợ sinh con.”
Trong trường hợp chỉ có mẹ tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha hoặc người nuôi dưỡng trực tiếp được hưởng trợ cấp thai sản.
Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản (theo khoản 1 Điều 98 Luật BHXH 2024) thì chỉ cha hoặc mẹ được hưởng trợ cấp thai sản.
Trường hợp người theo quy định tại khoản 1 Điều 98 Luật BHXH 2024 (nêu trên) vừa có đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản trong BHXH tự nguyện vừa đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản trong BHXH bắt buộc thì chỉ được hưởng chế độ thai sản trong BHXH bắt buộc.
Trường hợp mẹ đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản trong BHXH bắt buộc, cha đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản trong BHXH tự nguyện thì mẹ được hưởng chế độ thai sản trong BHXH bắt buộc và cha được hưởng trợ cấp thai sản trong BHXH tự nguyện, và ngược lại.
Mức hưởng trợ cấp thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện
Mức trợ cấp thai sản của lao động nữ sinh con và lao động nam có vợ sinh con khi tham gia BHXH tự nguyện sẽ là 2 triệu đồng/con mới sinh. Mức trợ cấp trên sẽ do Ngân sách Nhà nước đảm bảo 100% và người lao động không phải tăng mức đóng BHXH.
.png)
Hướng dẫn hồ sơ, thủ tục hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện
Theo quy định tại Điều 96 Luật BHXH 2024, người tham gia BHXH tự nguyện cần chuẩn bị hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thai sản gồm các giấy tờ sau:
* Trường hợp nữ sinh con/nam có vợ sinh con:
- (Bản sao) Giấy khai sinh;
- Trích lục khai sinh
- (Bản sao) Giấy chứng sinh
* Trường hợp thai chết trong tử cung, khi chuyển dạ hoặc con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh:
- (Bản chính/Bản sao) Tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện thông tin con đã mất;
- (Bản chính/Bản sao) Giấy ra viện của lao động nữ sinh con thể hiện thông tin con chết;
- (Bản sao) Giấy báo tử của con;
- Văn bản xác nhận của UBND xã với trường hợp con chết trong vòng 24 giờ sau khi sinh.
Để nhận trợ cấp thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện, bạn cần thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ (theo hướng dẫn trên)
Bước 2: Nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thai sản cho cơ quan BHXH trong thời hạn 60 ngày kể từ khi sinh con hoặc con mất.
Bước 3: Cơ quan BHXH giải quyết hồ sơ trong thời hạn 05 ngày làm việc.
Trường hợp không giải quyết thì cơ quan BHXH phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
.png)
Đóng BHXH tự nguyện như thế nào để được hưởng tiền thai sản?
Theo quy định tại khoản 2 Điều 36 Luật BHXH 2024, có 06 phương thức đóng BHXH tự nguyện bao gồm:
- Đóng theo tháng: Thời hạn đóng là trong tháng đó.
- 03 tháng đóng một lần: Đóng trong thời hạn 03 tháng.
- 06 tháng đóng một lần: Đóng trong thời hạn 04 tháng đầu.
- 12 tháng đóng một lần: Đóng trong thời hạn 07 tháng đầu.
- Đóng 01 lần cho nhiều năm với số tiền đóng thấp hơn mức quy định 22% mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện vào quỹ hưu trí, tử tuất: Đóng tại thời điểm đăng ký phương thức đóng và mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng.
- Đóng 01 lần cho thời gian đóng BHXH còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu với số tiền đóng cao hơn mức 22% thu nhập: Đóng tại thời điểm đăng ký phương thức đóng và mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng, sớm nhất là tháng liền kề tháng đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.
Tại Điều 36 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 và khoản 1 Điều 10 Nghị định 134/2015/NĐ-CP quy định mức đóng BHXH của người tham gia BHXH tự nguyện từ 01/7/2025, như sau:
|
Phương thức đóng |
Mức đóng |
Lưu ý |
|
Đóng hàng tháng |
Mức đóng = 22% x Mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH |
Nếu được hỗ trợ tiền đóng BHXH tự nguyện thì mức đóng hàng tháng sẽ là mức sau khi trừ khoản được Nhà nước hỗ trợ. |
|
Đóng 3 tháng/6 tháng/12 tháng |
Mức đóng = 22% x Mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH x Số tháng (3 tháng/6 tháng/12 tháng) |
Sẽ được hoàn trả 01 phần tiền đóng BHXH trong thời gian tham gia nếu: - Dừng tham gia BHXH tự nguyện, chuyển sang tham gia BHXH bắt buộc - Hưởng BHXH một lần - Chết/Tòa án tuyên bố là đã chết. |
|
Đóng 01 lần cho nhiều năm về sau |
Mức đóng = Tổng mức đóng của các tháng đóng trước, chiết khấu theo lãi suất đầu tư quỹ bảo BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố năm liền kề trước đó. |
Sẽ được hoàn trả 01 phần tiền đóng BHXH trong thời gian tham gia nếu: - Dừng tham gia BHXH tự nguyện, chuyển sang tham gia BHXH bắt buộc - Hưởng BHXH một lần - Chết/Tòa án tuyên bố là đã chết. |
|
Đóng 01 lần cho những năm còn thiếu |
Mức đóng = Tổng mức đóng của các tháng còn thiếu. Lãi bằng lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân tháng do cơ quan BHXH công bố của năm trước liền kề với năm đóng. |
Lưu ý: Mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng (theo khoản 2 Điều 31 Luật BHXH 2024)
Trên đây là toàn bộ nội dung hướng dẫn thủ tục hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên sẽ giúp bạn đọc nhận được quyền lợi về thai sản khi đóng BHXH tự nguyện nhé.