Những quy định liên quan đến BHXH tự nguyện. So sánh BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện

Tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là một cách để bảo vệ bản thân và gia đình khi gặp khó khăn về thu nhập và sức khỏe. Trong bài viết hôm nay cùng EFY-eBHXH tìm hiểu BHXH tự nguyện là gì? Những quy định liên quan đến BHXH tự nguyện và so sánh BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện.

1. Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là gì?

Hiểu rõ về BHXH tự nguyện

BHXH tự nguyện được hiểu là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được quyền lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với tài chính, thu nhập của mình.

Chế độ BHXH tự nguyện giúp người tham gia được hưởng quyền lợi về hưu trí và tử tuất khi không còn khả năng lao động. Dưới đây là một số quyền lợi khi tham gia BHXH tự nguyện

Quyền lợi khi tham gia BHXH tự nguyện

Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng những lợi ích sau khi tham gia BHXH tự nguyện:

- Hưởng lương hưu hàng tháng khi về già, nếu bạn đủ điều kiện về tuổi và thời gian đóng BHXH tự nguyện. Mức lương hưu được tính theo tỷ lệ (%) trên mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH. Lương hưu được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế;

- Được cấp thẻ BHYT miễn phí trong suốt thời gian hưởng lương hưu. Khi tham gia, bạn sẽ được miễn phí hoặc giảm giá khi khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế công lập;

- Được hỗ trợ một phần kinh phí khi tham gia BHXH tự nguyện. Mức hỗ trợ được tính theo tỷ lệ (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn trong thời gian tối đa 10 năm;

- Hưởng trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất khi chết. Người thân sẽ được nhận một khoản trợ cấp bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng của người tham gia đã chết. Thân nhân của người tham gia sẽ được nhận khoản trợ cấp tuất một lần, được tính theo số năm đã đóng BHXH tự nguyện và cứ mỗi năm được tính bằng 1,5 - 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH;

- Hưởng BHXH một lần trong một số trường hợp đặc biệt như không muốn tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện, ra nước ngoài định cư hoặc mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng.

2. Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện theo quy định

Ai có thể tham gia BHXH tự nguyện

Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện bao gồm các trường hợp sau:

- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động dưới 1 tháng;

- Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, ấp, bản, làng, tổ dân phố, khu phố,...

- Người giúp việc gia đình;

- Người tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc dịch vụ không hưởng tiền lương;

- Xã viên không hưởng tiền lương, tiền công làm việc tại hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã;

- Người lao động, nông dân tự tạo việc làm;

- Người lao động đã đủ điều kiện về tuổi đời nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu BHXH;

Điều kiện để tham gia BHXH tự nguyện là gì?

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 2 Luật BHXH số 58/2014/QH13, công dân đủ từ 15 tuổi trở lên, không nằm trong nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đều có quyền tham gia BHXH tự nguyện. Theo đó, để tham gia BHXH tự nguyện, cần đáp ứng điều kiện sau:

- Là công dân VN từ đủ 15 tuổi trở lên;

- Không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc;

- Có nhu cầu và khả năng đóng BHXH tự nguyện;

3. Phân biệt BHXH tự nguyện và BHXH bắt buộc

So sánh BHXH bắt buộc với BHXH tự nguyện

Bảo hiểm xã hội tự nguyện và BHXH bắt buộc là hai loại hình BHXH được quy định tại Luật BHXH năm 2014. Dưới đây là một số tiêu chí phân biệt 02 loại bảo hiểm này:

Tiêu chí	BHXH tự nguyện	BHXH bắt buộc
Đối tượng tham gia	- Công dân VN từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng BHXH bắt buộc.	- Người lao động làm việc theo hợp đồng; - Cán bộ, công chức, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ CAND, quân đội nhân dân; - Người hoạt động không chuyên trách ở thị trấn, phường, xã; - Người ra nước ngoài làm việc theo hợp đồng.
Chế độ được hưởng	- Hưu trí; - Tử tuất.	- Ốm đau; - Thai sản; - Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; - Hưu trí; - Tử tuất.
Nghĩa vụ của người tham gia	Người tham gia tự đăng ký tại cơ quan BHXH	Người sử dụng lao động và người lao động đều có trách nhiệm đóng BHXH;
Mức đóng hàng tháng	Đóng 22% mức thu nhập trong tháng do người lao động lựa chọn, tối đa không quá 20% mức lương cơ sở.	- Người lao động đóng 9% mức lương đóng BHXH vào Quỹ BHXH và BHTN; - Người sử dụng lao động đóng 18,5% mức lương đóng BHXH vào Quỹ BHXH và BHTN.
Phương thức đóng	Người tham gia BHXH tự nguyện đóng theo một trong các phương thức sau: - Hàng tháng; - 3 tháng; - 6 tháng; - 12 tháng; - Một lần cho nhiều năm về sau với mức thấp hơn mức đóng hàng tháng hoặc một lần cho những năm còn thiếu với mức cao hơn mức đóng hàng tháng	Người lao động và người sử dụng lao động đóng theo một trong các phương thức sau: - 3 tháng; - 6 tháng; - 12 tháng - Một lần theo thời hạn ghi trong hợp đồng của người ra làm việc ở nước ngoài.

 

4. Thủ tục và hồ sơ đăng ký mua BHXH tự nguyện theo quy định mới nhất

Thủ tục đăng ký tham gia BHXH tự nguyện theo quy định của pháp luật hiện hành

Căn cứ theo Khoản 2 Điều 31, 33 Quy trình tại Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 được sửa đổi bởi Khoản 36, 37, 38, 56, 92 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2002 về thủ tục, hồ sơ đăng ký BHXH tự nguyện như sau:

Bước 1: Lập và nộp hồ sơ đăng ký

Với trường hợp người tham gia đóng trực tiếp cho cơ quan BHXH:

- Kê khai Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT và nộp tại Bộ phận Một cửa của cơ quan BHXH hoặc tại Trung tâm Phục vụ HCC các cấp;

Với trường hợp người tham gia đóng trực tiếp cho Đại lý thu:

- Kê khai Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT nộp cho Đại lý thu;

- Đại lý thu lập Danh sách người tham gia BHXH tự nguyện (Mẫu D05-TS) Tờ khai Mẫu TK1-TS của người tham gia và nộp cho cơ quan BHXH.

Bước 2: Người tham gia đóng tiền

Bước 3: Cơ quan BHXH tiếp nhận hồ sơ và giải quyết theo quy trình

Thời hạn giải quyết không quá 05 ngày, kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ theo quy định.

Bước 4: Nhận kết quả giải quyết là sổ BHXH và thông báo, xác nhận thời gian đóng BHXH hàng năm.

5. Người tham gia BHXH tự nguyện có được hưởng chế độ thai sản không?

Khi tham gia BHXH tự nguyện có được hưởng chế độ thai sản?

Người tham gia BHXH sẽ không được hưởng chế độ thai sản khi đóng BHXH tự nguyện. Bởi, BHXH tự nguyệt chỉ có hai chế độ là tử tuất và hưu trí, không có chế độ thai sản. Để được hưởng chế độ thai sản, người tham gia phải tham gia BHXH bắt buộc và đáp ứng các điều kiện hưởng chế độ thai sản sau:

- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động từ 01 tháng trở lên hoặc cán bộ, công chức, viên chức hoặc người quản lý doanh nghiệp, quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;

- Người lao động đã đóng BHXH từ 06 tháng đến 12 tháng liên tục hoặc không liên tục trước khi nghỉ sinh;

- Người lao động nghỉ sinh theo quy định của pháp luật về lao động.

Trên đây là nội dung liên quan đến quy định về BHXH tự nguyện và các phân biệt BHXH tự nguyện với BHXH bắt buộc. Hy vọng những thông tin về BHXH tự nguyện này sẽ có ích cho bạn. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ để được tư vấn chi tiết nhất nhé.

Để được hỗ trợ tư vấn và đăng ký dùng thử EFY-eBHXH, vui lòng đăng ký TẠI ĐÂY

✅ Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn về phần mềm eBHXH:   

- Miền Bắc: Hotline: 19006142 - Tel/Zalo: Ms. Hằng 0912 656 142  Ms Yên 0914 975 209

- Miền Nam: Hotline: 19006139 - Tel/Zalo: Ms Thơ 0911 876 900/ Ms. Thùy 0911 876 899

Giao dịch điện tử bảo hiểm xã hội EFY-eBHXH

ThuongNTH

• Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (từ 01/3/2021)
• Điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng từ ngày 01/07/2023
• Hướng dẫn xin cấp bản sao giấy khai sinh trực tuyến mới nhất
• [Tìm hiểu] Tính pháp lý của hợp đồng điện tử eCONTRACT
• Giải đáp thắc mắc: thời gian thử việc tối đa là bao lâu?