Giải đáp: Hợp đồng cộng tác viên có phải đóng bảo hiểm xã hội?
Hợp đồng cộng tác viên có phải đóng bảo hiểm xã hội không? Đây là câu hỏi được rất nhiều người lao động quan tâm. Bài viết dưới đây của eBHXH sẽ giải đáp thắc mắc nhé.

Hợp đồng cộng tác viên là gì?
Cộng tác viên là người làm việc tự do, được doanh nghiệp thuê trong thời gian ngắn hạn để thực hiện một công việc hay một dự án nhất định, không bị ràng buộc về địa điểm, thời gian hay chế độ làm việc như nhân viên chính thức.
Người làm cộng tác viên có thể làm việc linh động làm việc tại nhà, tại công ty, làm theo giờ, phối hợp với nhân sự của doanh nghiệp miễn là hoàn thành công việc đúng yêu cầu. CTV không thuộc biên chế chính thức của doanh nghiệp và không bị doanh nghiệp quản lý trực tiếp.
Cộng tác viên có thể làm việc cùng lúc cho nhiều tổ chức, doanh nghiệp khác nhau mà không bị ràng buộc về nội quy của tổ chức, miễn là họ đáp ứng được công việc theo đúng yêu cầu. Chính vì thế mà đây được coi là công việc lý tưởng cho sinh viên, NLĐ muốn kiếm thêm thu nhập.
Hợp đồng cộng tác viên là hợp đồng thỏa thuận pháp lý giữa một cá nhân là cộng tác viên của một tổ chức/doanh nghiệp nhằm xác định quyền lợi, nghĩa vụ của các bên trong quá trình thực hiện công việc, dự án.
Hợp đồng cộng tác viên có thể được ký kết dưới 2 hình thức là:
- Hợp động lao động nếu công việc có tính chất thường xuyên, có sự quản lý từ phía doanh nghiệp
- Hợp đồng dịch vụ nếu CTV làm việc độc lập và không chịu sự quản lý trực tiếp của doanh nghiệp.

Hợp đồng cộng tác viên có phải đóng bảo hiểm xã hội không phụ thuộc vào tính chất của hợp đồng
Để trả lời câu hỏi hợp đồng cộng tác viên có phải đóng BHXH không sẽ phụ thuộc vào bản chất và hình thức của hợp đồng cộng tác viên giao kết.
Trường hợp hợp đồng CTV là hợp đồng lao động
Căn cứ theo Điều 9 Nghị định 158/2025/NĐ-CP và điểm a Khoản 1 Điều 2 Luật BHXH 2024, hợp đồng không xác định thời hạn hoặc hợp đồng có xác định thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên và được trả lương, chịu sự quản lý của doanh nghiệp thì phải tham gia BHXH bắt buộc
Trường hợp hợp đồng CTV là hợp đồng dịch vụ
Căn cứ theo quy định tại Điểm l Khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động làm việc không trọn thời gian, có hưởng lương bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất (bằng mức tham chiếu BHXH) thì phải tham gia BHXH bắt buộc.
Như vậy nếu cộng tác viên ký hợp đồng dịch vụ mà có tiền lương trong tháng thấp hơn mức tham chiếu thì sẽ không phải đóng BHXH bắt buộc.
Tóm lại, hợp đồng cộng tác viên phải đóng BHXH bắt buộc khi có tính chất là hợp đồng lao động và không phải đóng BHXH nếu là hợp đồng dịch vụ có tiền công trong tháng thấp hơn mức tham chiếu.

Lỗi thường gặp khiến hợp đồng CTV được coi là hợp đồng lao động
Trong quá trình thuê CTV và thực thi hợp đồng cộng tác viên, một số doanh nghiệp sơ suất trong soạn thảo hợp đồng đã vô tình biến mối quan hệ hợp tác thành quan hệ lao động có ràng buộc, dẫn đến nguy cơ bị truy thu BHXH bắt buộc, thuế TNCN… Dưới đây là tổng hợp những lỗi thường gặp khiến hợp đồng cộng tác viên được xem là hợp đồng lao động.
- Hợp đồng CTV chịu sự quản lý, giám sát như một nhân viên chính thức như yêu cầu CTV làm việc theo khung giờ hành chính, phải báo cáo công việc định kỳ như nhân viên chính thức, có người quản lý trực tiếp…
- Trả lương cố định hàng tháng mà không theo kết quả công việc: Doanh nghiệp chi trả lương cố định hàng tháng mà không gắn liền với dự án hay sản phẩm CTV thực hiện.
- Thời gian hợp tác dài hạn, lặp đi lặp lại liên tục: Hợp đồng CTV có dấu hiệu che giấu hợp đồng lao động, ký đi ký lại nhiều lần với cùng một cá nhân trong thời gian dài từ 6 tháng trở lên.
- Hợp đồng CTV không có sản phẩm cụ thể, không ghi rõ CTV phải chịu trách nhiệm độc lập và tự chủ thời gian
- Không rõ ràng và nghĩa vụ nộp thuế và đóng bảo hiểm: Doanh nghiệp không hướng dẫn CTV tự kê khai, tự nộp thuế TNCN (nếu có) và không ký giấy Cam kết 02/CK-TNCN.
Giải pháp cho doanh nghiệp khi ký kết hợp đồng cộng tác viên:
- Ghi rõ: "Thời gian làm việc linh hoạt, không chịu điều hành nội bộ".
- Thanh toán tiền công theo từng dự án sản phẩm đầu ra cụ thể
- Cộng tác viên không thuộc biên chế doanh nghiệp, không thuộc sự quản lý điều hành nhân sự".
- Không ký hợp đồng dài hạn, nên làm theo từng đợt và theo từng dự án một.
- Có cam kết trả thu nhập dưới 132 triệu/năm và lưu trữ đầy đủ hồ sơ thuế.
Trên đây là giải đáp thắc mắc: Hợp đồng cộng tác viên có phải đóng bảo hiểm xã hội không? Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết.