Cách tính lương hưu bình quân 5 năm cuối chính xác nhất
Sắp tới khi Luật BHXH 2024 chính thức có hiệu lực, sẽ có nhiều thay đổi lớn, cần người dân cập nhật đầy đủ để đảm bảo đủ quyền lợi cho bản thân. Trong đó cách thức tính lương hưu cũng sẽ có nhiều vấn đề cần người tham gia BHXH nắm rõ. Vậy trong bài viết dưới đây, hãy cùng eBHXH tìm hiểu công thức tính lương hưu bình quân 5 năm cuối chuẩn xác nhất.
Theo Bộ luật BHXH sửa đổi 2024 (có hiệu lực từ 01/07/2025), cách tính lương hưu cho người tham gia BHXH có thay đổi dần để tiến gần với cơ chế tính theo mức lương bình quân của toàn bộ thời gian đóng BHXH, chứ không chỉ lấy trung bình 5 năm cuối như trước kia.
Tuy nhiên cách thức tính lương hưu theo bình quân 5 năm cuối vẫn được áp dụng với một số đối tượng. Cụ thể, căn cứ theo Theo Điều 72, Luật Bảo hiểm xã hội 2024, quy định tính lương hưu dựa trên mức bình quân tiền lương 5 năm cuối sẽ áp dụng với người lao động thuộc các trường hợp sau:
- Người tham gia BHXH trước ngày 01/01/1995;
- Người lao động có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định (trong các đơn vị hành chính, sự nghiệp công lập, tổ chức chính trị - xã hội...)
Trên đây là 2 nhóm đối tượng được tính lương hưu theo bình quân 5 năm cuối trong trường hợp đóng BHXH theo cùng 1 chế độ trong suốt quãng thời gian. Đối với trường hợp người lao động tham gia đóng BHXH theo cả 2 chế độ (Nhà nước quy định và đóng theo mức lương do người sử dụng lao động quyết định) thì mức bình quân tiền lương làm căn cứ tính hưởng các chế độ BHXH sẽ được xác định trên cơ sở bình quân của toàn bộ thời gian đóng BHXH (Căn cứ theo Khoản 3, Điều 72, Bộ Luật Bảo hiểm xã hội 2024).
Trong đó, tiền lương theo chế độ Nhà nước quy định sẽ được tính bình quân theo nguyên tắc áp dụng đối với từng giai đoạn tương ứng với mốc thời gian quy định của pháp luật. Nếu người lao động tham gia BHXH trước ngày 01/1/1995 thì được tính lương hưu theo bình quân 5 năm cuối.
Lương hưu của các nhóm đối tượng được hưởng dựa theo bình quân 5 năm cuối được tính theo công thức sau:
Lương hưu = Tỷ lệ hưởng lương hưu x Mức bình quân tiền lương hàng tháng đóng BHXH
Trong đó:
Đối với trường hợp được tính theo bình quân 5 năm cuối tức là đã tham gia BHXH bắt buộc. Vậy nên cách tính tỷ lệ lương hưu như sau:
- Với lao động nữ: Người lao động nữ có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội đủ 15 năm được hưởng tỷ lệ lương hưu là 45%. Từ năm thứ 16, mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội bổ sung sẽ được cộng thêm 2% vào tỷ lệ. Tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa là 75%.
- Với lao động nam: Người lao động nam có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội đủ 20 năm được hưởng tỷ lệ lương hưu là 45%. Sau 20 năm, mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội bổ sung sẽ được cộng thêm 2% vào tỷ lệ. Tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa là 75%.
Trường hợp đặc biệt, đối với lao động nam có tham gia BHXH trên 15 năm đến dưới 20 năm: Tỷ lệ hưởng lương hưu sẽ là 40% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH; từ năm đóng thứ 16 đến dưới 20 năm, mỗi năm được cộng thêm 1% vào tỷ lệ hưởng.
Hiểu đơn giản là Giá trị trung bình cộng của các mức tiền lương mà người lao động đã đóng BHXH trong một khoảng thời gian nhất định, ở đây là 5 năm cuối đóng BHXH.
Ví dụ chi tiết cách tính lương hưu bình quân 5 năm cuối
Trường hợp của ông Hùng, bắt đầu tham gia BHXH năm 1992 và nghỉ hưu vào cuối năm 2025. 5 năm cuối đóng BHXH, ông Hùng nhận mức lương:
2021: 10 triệu/ tháng
2022: 12 triệu/ tháng
2023: 14 triệu/ tháng
2024: 14 triệu/ tháng
2025: 15 triệu/ tháng
Mức bình quân tiền lương 5 năm cuối của ông Hùng = (10+12+14+14+15) : 5 = 13 triệu/ tháng
Tỷ lệ hưởng lương hưu của ông Hùng (tính từ 1992 đến 2025 là 33 năm)
- 20 năm đầu: 45%
- 13 năm tiếp theo, mỗi năm tăng 2% = 13 x 2% = 26%
Tỷ lệ ông Hùng được nhận: 45 + 26 = 71%
Từ đó tính được mức lương hưu ông Hùng nhận là 13 triệu đồng x 71%:
13.000.000 x 71% = 9.230.000 đồng/ tháng
Đối với người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc, hồ sơ hưởng lương hưu sẽ nộp thông qua người sử dụng lao động.
Trường hợp người lao động tham gia BHXH tự nguyện, người lao động sẽ trực tiếp nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH tại địa phương mình sinh sống.
Trong thời hạn 30 ngày trước thời điểm bắt đầu hưởng lương hưu, người sử dụng lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH. Hồ sơ có thể nộp bằng một trong các hình thức: trực tiếp tại cơ quan BHXH, dịch vụ bưu điện, hoặc nộp trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan BHXH sẽ trả kết quả giải quyết trong thời hạn tối đa 12 ngày làm việc.
Trên đây là chi tiết cách tính lương hưu theo bình quân 5 năm cuối. Bên cạnh đó người dân cũng cần cập nhật đầy đủ và chính xác những thông tin xoay quanh bộ Luật BHXH 2024 để đảm bảo đủ quyền lợi cho bản thân. Hy vọng những thông tin vừa rồi sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn và tính được lương hưu 1 cách chuẩn xác nhất.