Phân biệt bảo hiểm xã hội (BHXH) với bảo hiểm thương mại (BHTM)
Bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm thương mại (BHTM) là hai loại bảo hiểm cùng hướng đến lợi ích của người tham gia. Tuy nhiên, hai loại bảo hiểm này đều có sự khác nhau nhất định. Trong bài viết hôm nay cùng EFY-eBHXH phân biệt bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại.
Khái niệm về bảo hiểm và BHXH, BHTM
Bảo hiểm là hình thức phòng rủi ro trong trường hợp xảy ra bệnh tật hay tai nạn về thân thể hoặc tài sản cho người tham gia. Hiện nay, có rất nhiều loại bảo hiểm cùng các công ty kinh doanh trong lĩnh vực bảo hiểm, tuy nhiên căn cứ vào tính chất có thể chia bảo hiểm thành 2 loại chính.
BHXH được quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội cho Quốc hội ban hành. Căn cứ theo Khoản 1 Điều 3 của bộ luật này, bảo hiểm xã hội được định nghĩa như sau:
“BHXH là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi bị giảm hay mất thu nhập do bệnh, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, về hưu hoặc chết. Bảo hiểm xã hội dựa trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH”
Bảo hiểm xã hội có căn cứ pháp lý vững chắc và được bảo đảm thực hiện thông qua các chế tài của Nhà nước. Hiện nay, bảo hiểm xã hội được thể hiện dưới 2 hình thức bao gồm bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Hiện nay trong hệ thống văn bản pháp luật Việt Nam chưa có quy định chính thức nào về định nghĩa bảo hiểm thương mại. Tuy nhiên, BHTM có thể hiểu là hình thức bảo hiểm được các bên thỏa thuận, theo đó bên bảo hiểm (các tổ chức/công ty) phải cam kết bồi thường hoặc trả tiền cho bên tham gia (cá nhân) trong trường hợp có rủi ro xảy ra.
Mức bồi thường sẽ căn cứ vào thỏa thuận ban đầu của hai bên và được thể hiện rõ trong các điều khoản của hợp đồng bảo hiểm.
Hiện nay, bảo hiểm thương mại được chia thành 3 loại chính là bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm phi nhân thọ. Mỗi loại hình BHTM sẽ có những đặc điểm và tính chất khác nhau.
Giống, khác nhau giữa BHXH và BHTM
BHXH và BHTM đều phải đù đắp hoặc thay thế khoản thu nhập cho người tham gia khi không may gặp rủi ro và giảm khả năng lao động.
Cả hai loại bảo hiểm này đều dựa trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm và được sử dụng trong trường hợp người tham gia gặp rủi ro và mức bù đắp được quy định cụ thể. Bên A phải trả bên B khoản tiền theo đúng quy định, thỏa thuận.
Tiêu chí |
Bảo hiểm xã hội |
Bảo hiểm thương mại |
Luật điều chỉnh |
Được quy định tại Luật BHXH |
Quy định tại Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2000, 2010 và Luật sở hữu trí tuệ. |
Mục đích |
Không phục vụ mục đích lợi nhuận. Hỗ trợ, bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi gặp rủi ro hoặc giảm/mất thu nhập do ốm đau, tai nạn lao động, thai sản, về hưu hoặc chết. |
Phục vụ mục đích lợi nhuận. Chi trả bảo hiểm cho người tham gia khi xảy ra rủi ro được thỏa thuận và quy định tại các điều khoản trong hợp đồng. |
Đơn vị tổ chức |
Nhà nước Việt Nam |
Các tổ chức đáp ứng quy định của pháp luật về Luật kinh doanh Bảo hiểm |
Hình thức tham gia |
Tự nguyện & Bắt buộc |
Tự nguyện |
Căn cứ giải quyết tranh chấp |
Căn cứ vào Luật bảo hiểm xã hội và các văn bản pháp lý liên quan |
Hợp đồng bảo hiểm được 2 bên giao kết |
Đối tượng tham gia |
Cá nhân và tổ chức được quy định tại Điều 2 Luật BHXH |
Tất cả các cá nhân, tổ chức đủ điều kiện theo pháp luật và công ty kinh doanh bảo hiểm |
Các chế độ |
Gồm 05 chế độ: - Ốm đau; - Thai sản; - Tai nạn lao động; - Hưu trí; - Tử tuất. |
Gồm 03 loại tương ứng với các chế độ: - Bảo hiểm nhân thọ gồm sinh - tử kỳ; - Bảo hiểm phi nhân thọ gồm bảo hiểm tài sản; bảo hiểm trách nhiệm; và BH khác; - Bảo hiểm sức khỏe gồm thương tật, bệnh tật, ốm đau. |
Quy định đóng |
Được quy định cụ thể trong Luật BHXH |
Theo thỏa thuận của hai bên. |
Trên đây là nội dung liên quan đến phân biệt bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thương mại. Nếu bạn đọc còn thắc mắc vui lòng liên hệ để được tư vấn. Hiện nay, EFY đang cung cấp phần mềm IVAN BHXH EFY được các cơ quan bảo hiểm trên cả nước chấp thuận và khuyên dùng. Phần mềm hỗ trợ doanh nghiệp từ a - z quy trình đăng ký, khởi tạo, quản lý hồ sơ người lao động.
Để được hỗ trợ tư vấn và đăng ký dùng thử EFY-eBHXH, vui lòng đăng ký TẠI ĐÂY
✅ Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn về phần mềm eBHXH: